'Kontrol takıntıları' eğitimli erkeklerde görülüyor

Az önce evden çıktınız, önlemlerinizi almanıza rağmen "Acaba ocağı kapattım mı, ütünün fişini çektim mi?" soruları aklınızdan çıkmıyor mu? Şüpheleriniz yüzünden yeniden eve mi dönüyorsunuz? Sık sık bu sorunla karşılaşıyor ve hayatınız kâbusa dönüyorsa dikkat!

Üsküdar Üniversitesi NPİSTANBUL Nöropsikiyatri Hastanesi Psikiyatri Uzmanı Dr. Semra Baripoğlu, , halk arasında 'takıntı' olarak bilinen Obsesif Kompulsif Bozukluk (OKB) hastalığı ile ilgili şu bilgileri verdi:

"OKB, obsesyon adı verilen takıntılı düşünce, fikir ve dürtüler ile kompulsiyon adı verilen yineleyici davranışlar ve zihinsel eylemlerden oluşan bir hastalıktır. Obsesyon, kişinin zihnine girmesine engel olamadığı, zihninden uzaklaştıramadığı düşünce ve dürtülerdir. Kompulsiyon ise obsesyonların neden olduğu yoğun sıkıntı ve huzursuzluğu azaltmak ya da ortadan kaldırmak üzere yapılan yineleyici davranış ve zihinsel eylemlerdir."

"Kontrol takıntıları" kişiyi mutsuz eder
Dr. Semra Baripoğlu, kişinin yaptığı işi doğru yapıp yapmadığını defalarca ve saatlerce kontrol etmesi anlamına gelen "kontrol kompulsiyonları"nın kişinin hayatını yaşamasına engel olabileceğini söyledi. Dr. Baripoğlu, şu değerlendirmede bulundu:

"Obsesif kompulsif bozuklukta sıkça görülen bir takıntı türü de kişinin yaptığı bir işi yapıp yapmadığından ya da doğru yapıp yapmadığından emin olamamasıdır. Böyle olunca da hasta emin olmak için tekrarlayıcı biçimde ''kontrol etme davranışı'' gösterir. Kapıyı kilitlediği halde dakikalarca kontrol eder, kapıdan ayrılıp yola çıkamaz.Bazen kontrollerle geçen süre saatleri bulabilir, hasta ancak yakınlarının zorlamasıyla kapıdan ayrılabilir ya da kapıyı yakınının kapatmasını isteyebilir. Elektrik ya da doğalgazı kapattığından, ütüyü, kurutma makinesini vb prizden çektiğinden emin olmadığı için tekrar tekrar, bazen çıktığı yoldan eve geri dönüp kontrol etme ihtiyacı duyar.

Acaba birine mi çarptım?
İşyerinde yaptığı bir işi tekrar tekrar kontrol etmekten ilgili kişiye teslim edemez, bir sonraki adıma geçemez ve işlerini geciktirdiği için zor durumda kalırlar. Araba kullanırken 'Acaba birine mi çarptım' kuşkusuyla geçtiği yollara geri dönüp defalarca kontrol eden hastalar vardır. Orada yaralı kimseyi görmedikleri halde bir türlü ikna olmaz, defalarca kontrol ederler.

Bazı hastalar okuduklarından emin olamazlar. Okuduğu yazıyı tam anlamamış, bazı kısımları kaçırmış olabileceği kuşkusuyla tekrar tekrar aynı sayfayı okurlar.

Bu durumdaki hastalar kuşkularıyla kişiler arası iletişimde de sorunlar yaşayabilir, ailesini, arkadaşlarını tekrar tekrar arayarak işlerin tam olup olmadığıyla ilgili kafasındaki sorulara yanıt arar. Ne yazık ki kolayca ikna olmaz, her yanıt başka yeni soruları doğurur ve bu süreç uzayıp gider."

Bekar ve eğitimli erkeklerde daha çok görülüyor
Yapılan araştırmaların kontrol kompulsiyonlarının çoğunlukla bekar, eğitimli erkeklerde görüldüğünü ortaya koyduğunu belirten Dr. Semra Baripoğlu, "Bu hastalarda obsesif kompulsif bozukluğun erken yaşlarda başlamış olduğu da bir diğer bulgudur. Çocuklarda anne-babasının ya da kendisinin güvenliğine ilişkin obsesif endişeler de yaygındır. Bu nedenle de kontrol kompulsiyonları çocuklarda da sıkça görülen bir OKB belirtisidir. Yapılan araştırmalar kontrol kompulsiyonlarının çoğunlukla bekar, eğitimli erkeklerde görüldüğünü ortaya konmuştur." dedi.